Κατά την τελευταία τακτική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Τήνου, η ημερήσια διάταξη περιελάμβανε το θέμα της συμμετοχής του Δήμου στην “Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών” της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, το οποίο ωστόσο αποσύρθηκε από τη συζήτηση λόγω “ελλιπών πληροφοριών”.
Συγκεκριμένα, αφορούσε στην ενεργειακή κοινότητα πολιτών “Bluetonium” του προγράμματος “Απόλλων”, μετά από πρόσκληση του περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, Γιώργου Χατζημάρκου. Μετά την απόσυρσή του θέματος, ο δήμαρχος, Παναγιώτης Κροντηράς, ζήτησε από το Σώμα να στείλει τις απόψεις του εγγράφως σχετικά με το θέμα αυτό, το οποίο θα επανέλθει στην ημερήσια διάταξη της σημερινής συνεδρίασης (Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2025).
Η αντίδραση της παράταξης “Κοινό Τηνίων”
Η παράταξη της αντιπολίτευσης μέσω του μοναδικού εκπροσώπου της και δημοτικού συμβούλου, Πέτρου Κουσουνάδη, ανέφερε χαρακτηριστικά τον τίτλο “Ενεργειακές κοινότητες πολιτών – βαφτίζουμε το κρέας ψάρι” και συμπλήρωσε ότι “αν και ο τίτλος παραπέμπει σε ενώσεις (κοινότητες) ανθρώπων (πολιτών) οι οποίοι παράγουν μόνοι τους την ηλεκτρική ενέργεια (ενεργειακές) που καταναλώνουν, η νομοθεσία εξ αρχής (ν. 4513/2018) περιέγραφε κάτι διαφορετικό. Πρώτον, μέλη μιας ενεργειακής κοινότητας, εκτός από πολίτες, μπορούν να είναι και ιδιωτικές εταιρείες. Δεύτερον, στις δραστηριότητες μιας ενεργειακής κοινότητας περιλαμβάνονται η πώληση ηλεκτρικής ενέργειας, η προμήθεια ηλεκτρικών οχημάτων, η προμήθεια φυσικού αερίου, η προσέλκυση κεφαλαίων για επενδύσεις Α.Π.Ε. κ.α. Τρίτον, η ενέργεια που παράγεται δεν καταναλώνεται επί τόπου αλλά γίνεται εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός, δηλαδή οι εγκαταστάσεις παραγωγής μπορεί να είναι σε διαφορετική περιοχή από την περιοχή κατανάλωσης, η παραγωγή και η κατανάλωση μπορούν να είναι ετεροχρονισμένες κλπ. (net metering)”.
Την ίδια στιγμή, τόνισε ότι “τα πράγματα χειροτέρεψαν ακόμη περισσότερο με τον ν. 5037/2023 και την έλευση του net billing. Η βασική διαφορά μεταξύ net metering και net billing είναι ότι στο πρώτο συμψηφίζεται η ενέργεια, ενώ στο δεύτερο συμψηφίζεται το κόστος της ενέργειας. Η παραγόμενη ενέργεια που δεν καταναλώνεται άμεσα πωλείται σε μια τιμή και αγοράζεται ξανά όταν καταναλώνεται. Αναγκάζεται δηλαδή η ενεργειακή κοινότητα να αγοράσει ξανά την ενέργεια που παράγει, συνήθως σε πολύ υψηλότερη τιμή. Στην ουσία, επειδή οι ΑΠΕ (ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά) είναι στοχαστικές (δηλαδή η παραγωγή τους είναι τυχαία), το σύστημα του net billing πιέζει τις κοινότητες να καταναλώνουν ενέργεια την στιγμή που παράγεται, ώστε να μειωθεί το κόστος της. Αυτό φυσικά, είναι πολύ δύσκολο να συμβεί. Πχ. τα φωτοβολταϊκά παράγουν μόνο την ημέρα, ενώ ο φωτισμός χρειάζεται κυρίως τη νύχτα. Ως λύση προτείνονται τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας. Αυτό όμως σημαίνει έξτρα περιβαλλοντικό κόστος από την εγκατάσταση και χρήση τεράστιων μπαταριών”.
“Πρόγραμμα Απόλλων – χρηματοδότηση από την τσέπη όλων”
Στη συνέχεια της ανακοίνωσής του, ο κ. Κουσουνάδης αναφέρει, ότι “δυστυχώς, οι ενεργειακές κοινότητες πολιτών του προγράμματος Απόλλων έχουν ακόμη μικρότερη (έως και μηδενική) σχέση με ιδιοπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τους πολίτες, με τοπική παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας ή με μείωση κατανάλωσης και εξοικονόμηση ενέργειας. Αποτελούν ακόμη έναν όμορφο τίτλο που κρύβει αυτό που τόσα χρόνια προσπαθούν να σταματήσουν τα κινήματα, τόσο εδώ στην Τήνο όσο και αλλού, δηλαδή περισσότερες επιδοτούμενες ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά. Στην 5η φάση του προγράμματος, όπως αυτή περιγράφεται στην επιστολή του κ. Χατζημάρκου, θα γίνει σύμβαση μεταξύ της ενεργειακής κοινότητας και των ιδιωτών που θα έχουν τα επιλέξιμα έργα. Τα δε έργα με τα οποία θα γίνει η σύμβαση θα πρέπει υποχρεωτικά να είναι μέσα στα γεωγραφικά όρια της περιφέρειας στην οποία συστήνεται η ενεργειακή κοινότητα. Δηλαδή, θα πρέπει να εγκατασταθούν νέες ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά στα νησιά μας”.
“Συμπέρασμα – μακριά κι αλάργα”
Παράλληλα και συμπερασματικά υπογραμμίζει ότι “αυτό που πάει να γίνει με αυτές τις ενεργειακές κοινότητες είναι η επιδότηση περισσότερων έργων προκειμένου αυτά να εγκατασταθούν στα νησιά μας. Οι μειώσεις στους λογαριασμούς ενέργειας αν υπάρξουν θα είναι μικρές και πρόσκαιρες αφού οι τιμές στο χρηματιστήριο ενέργειας θα συνεχίσουν να αυξάνονται και η κατανάλωση δεν θα συγχρονίζεται πάντα με την παραγωγή. Από την άλλη, τα χρήματα με τα οποία θα επιδοτηθούν οι παραγωγοί, θα επιβαρύνουν πάλι τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή από τις δικές μας τσέπες θα ξαναφύγουν. Οι ίδιοι άνθρωποι που έχουν εισάγει το 100% της ενέργειας που παράγεται στην χώρα στο χρηματιστήριο ενέργειας με αποτέλεσμα να έχει εκτοξευθεί η τιμή της, μας πουλάνε ευαισθησία για τους Δήμους και τους ευάλωτους δημότες, ενώ από πίσω κρύβουν περισσότερες ανεμογεννήτριες για τα νησιά μας” ενώ κλείνοντας λέει ότι “προφανώς, δεν πρέπει να συμμετέχουμε στην ενεργειακή κοινότητα της Περιφέρειας. Αντιθέτως θα πρέπει να επιμείνουμε και να παλέψουμε ώστε να μην εγκατασταθούν έργα του προγράμματος Απόλλων, σε όσους Δήμους δεν συμμετέχουν σε αυτό”.
Η πρότασή του “Κοινό Τηνιών”
Στο κλείσιμο της ανακοίνωσης, ο κ. Κουσουνάδης, αναφέρει τη πρόταση της παράταξης του, λέγοντας ότι “σε αντιδιαστολή με τις “ενεργειακές κοινότητες”, επιβάλλονται πολιτικές στήριξης της πραγματικής ιδιοπαραγωγής και ιδιοκατανάλωσης σε επίπεδο κτιρίου (πχ. φωτοβολταϊκά στις στέγες σπιτιών) και πάνω από όλα της εξοικονόμησης ενέργειας (παθητικές μονώσεις κτιρίων, φυσικός φωτισμός και κλιματισμός, μείωση φωταγωγήσεων κλπ.). Δεν μπορούμε να μιλάμε για μείωση του κόστους ενέργειας όσο αυτή παραμένει ένα χρηματιστηριακό και όχι ένα δημόσιο αγαθό, όσο οι μεγάλες εταιρείες παραγωγής, είτε αυτές παράγουν από ΑΠΕ είτε από συμβατικές μονάδες (τις περισσότερες φορές οι ίδιες εταιρείες παράγουν και με τους δύο τρόπους), αφήνονται ελεύθερες να κερδοσκοπούν πάνω στις ανάγκες των νοικοκυριών, των μικρών επιχειρήσεων, των Δήμων κλπ.”.
Π. Κροντηράς: “Δεν πρέπει να το συνδέουμε και να είμαστε αρνητικοί σε οτιδήποτε καινούργιο ακούγεται”
Η “Κοινή Γνώμη” επικοινώνησε με τον δήμαρχο, Παναγιώτη Κροντηρά, ο οποίος και ήταν ενήμερος για την ανακοίνωση του “Κοινό Τηνίων”, ζητώντας την άποψή του πάνω στο ζήτημα της “Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών”.
Ο ίδιος τόνισε ότι “ουσιαστικά αναβάλαμε το θέμα για τη σημερινή συνεδρίαση προκειμένου να είναι κάποιος εκπρόσωπος για να μας ενημερώσει για κάποια πράγματα. Εμείς θα είμαστε θετικοί απέναντι στην ενεργειακή κοινότητα. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση για ανεμογεννήτριες και από την παράταξη “Κοινό Τηνίων” το συνδέουν τελείως λάθος. Η Τήνος έχει έναν αγώνα και αυτός ο αγώνας θα συνεχιστεί όσον αφορά στις ανεμογεννήτριες. Εγώ προσωπικά έχω τουλάχιστον 10 δικαστήρια αναφορικά με το ζήτημα των ανεμογεννητριών καθώς στέκομαι πάντα ενάντια στην τοποθέτησή τους και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει”.
Παράλληλα, ο κ. Κροντηράς επεσήμανε πως “το συγκεκριμένο μέτρο εγώ το βλέπω θετικά, κυρίως για τις κατοικίες αλλά και την ενεργειακή διαχείριση και του Δήμου και λέω να το αφήσουμε να λειτουργήσει. Δεν πρέπει να το συνδέουμε και να είμαστε αρνητικοί σε οτιδήποτε καινούργιο ακούγεται. Τα οφέλη για τους Δήμους προβλέπεται να είναι πάρα πολύ θετικά και η ουσία θα είναι ότι και οι δημότες μας θα μπορούν ευεργετηθούν από αυτό το μέτρο, αναφορικά με το κόστος. Η Ενεργειακή Κοινότητα πρόκειται να παράγει κάπου ρεύμα για το νησί αλλά όχι απαραίτητα επάνω στο νησί”.
Πηγή: Κοινή Γνώμη