Τι θα λέγατε για Κυκλάδες στην καρδιά του χειμώνα; Τι θα λέγατε για μία μικρή εξόρμηση σε ένα πανέμορφο νησί, στην Τήνο;
Παρόλο που έχουμε συνηθίσει να επισκεπτόμαστε τα νησιά του Αιγαίου το καλοκαίρι, οι εικόνες αλλά και οι εκδηλώσεις που μπορεί κανείς να δει και να ζήσει την περίοδο του χειμώνα δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από το καλοκαίρι.
Απεναντίας, την περίοδο αυτή οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν την αυθεντική Τήνο, με τους εξαιρετικούς οικισμούς της ενδοχώρας.
Είναι η περίοδος που οι μόνιμοι κάτοικοι των νησιών ζουν πιο χαλαρά, απολαμβάνουν τον χρόνο τους και ταυτόχρονα δίνουν έμφαση στον πολιτισμό, στη γαστρονομία και στην πραγματοποίηση εκδηλώσεων με τοπικό χρώμα.
Την περίοδο αυτή, η Τήνος προετοιμάζεται για ένα μεγάλο γεγονός που σύμφωνα με κάποιους αποτελεί το σημαντικό γεγονός του χειμώνα.
Πρόκειται για μία μεγάλη γιορτή, όπου ένα εντυπωσιακό πολύχρωμο ποτάμι από εκατοντάδες Τήνιους αλλά και επισκέπτες θα κατακλύσει την Τήνο, το βράδυ της 30ής Ιανουαρίου, συμμετέχοντας στο έθιμο που είναι γνωστό ως «Φαναράκια».
Ο ιδανικός συγκερασμός ροκ και θρησκευτικών στοιχείων αναδεικνύει τη μοναδικότητα του εθίμου αλλά και τη διαχρονικά πλούσια και ταυτόχρονα ευρηματική διάθεση των κατοίκων.
Κάποια την έχουν χαρακτηρίσει ροκ γιορτή, για κάποιους άλλους το ύφος της είναι βαθιά θρησκευτικό.
Οπως και να έχει, όμως, η γιορτή είναι μεγάλη, οι άνθρωποι φτάνουν στο νησί από διάφορα μέρη της χώρας.
Τι γιορτάζουν με τα Φαναράκια; Γιορτάζουν την εύρεση της εικόνας της Παναγίας, η οποία, σύμφωνα με την παράδοση, έγινε το 1823.
Οι προετοιμασίες
Η παράδοση θέλει κάθε Τηνιακό να προετοιμάζει το δικό του φαναράκι μόνος του, μέρες πριν από τη γιορτή.
Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί πως σε αντίθεση με εκείνα που κυκλοφορούν στο εμπόριο, το κάθε φαναράκι έχει το δικό του σχήμα και δεν μοιάζει με κανένα άλλο, καθώς η κάθε οικογένεια έχει το δικό της χαρακτηριστικό μοτίβο που το κοσμεί.
Τα μοτίβα που επιλέγονται έχουν επιρροές από το σύμβολο της εκκλησίας της Παναγίας, από την «Ελλη», αλλά και από διάφορες άλλες ιστορίες που συνδέονται με το νησί.
Κάθε μία από αυτές τις δημιουργίες φυλάσσεται και χρησιμοποιείται για αρκετά χρόνια.
Κάποιοι μάλιστα το «κληρονομούν» από τους γονείς τους και αποτελεί γι’ αυτούς σημαντικό ενθύμιο.
Παλαιότερα, η κατασκευή τους αποτελούσε βασικό μέσο ανάπτυξης ευγενούς άμιλλας ανάμεσα στους μαθητές και δεν ήταν λίγοι αυτοί που είχαν διακριθεί στην κατασκευή τους.
Σήμερα, αν και αυτό το έθιμο έχει ατονήσει μεταξύ των μαθητών, κάποιοι συνεχίζουν να προετοιμάζουν τα δικά τους φαναράκια.
Τα βασικά χρώματα που χρησιμοποιούν είναι το μπλε, το πράσινο, το κόκκινο και το πορτοκαλί.
Για να μη σβήνει η φλόγα, τα καλύπτουν με πολύχρωμες διαφανείς μεμβράνες και κατά την περιφορά τα κρατάνε ψηλά με τη βοήθεια ενός λεπτού κονταριού, σχηματίζοντας ένα φωτεινό και ιδιαίτερα εντυπωσιακό ποτάμι στα στενά δρομάκια της Χώρας.
Η λαμπαδηδρομία
Η έναρξη της λαμπαδηδρομίας ξεκινάει περίπου στη δύση του ηλίου και αυτή ουσιαστικά συνοδεύει τη λιτάνευση της εικόνας στα στενά της Χώρας.
Η αφετηρία της διαδρομής γίνεται από το σύμβολο του νησιού, την εκκλησία της Παναγίας, περνάει από τα στενά της Χώρας και το λιμάνι και καταλήγει και πάλι στο σημείο εκκίνησης.
Οι μαθητές των σχολείων του νησιού βρίσκονται στην αρχή της πομπής, ενώ κατά τη διάρκεια της περιφοράς και ειδικά όταν φτάνει στο λιμάνι, ο ουρανός της Τήνου φωτίζεται από τα βεγγαλικά που εκτοξεύονται συνήθως από τα αγκυροβολημένα πλοία.
Οι ύμνοι που ψάλλονται από όσους συμμετέχουν στην ιδιότυπη αυτή λαμπαδηδρομία ξεπερνούν τον θρησκευτικό τους χαρακτήρα και την έτσι κι αλλιώς αδιαμφισβήτητη σύνδεσή τους με την εύρεση της εικόνας, καθώς αποτελούν σφραγίδα της ζωής των Τηνίων.
Κάτι για το οποίο ξεχωρίζει το συγκεκριμένο έθιμο είναι ότι αποτελεί από τα ελάχιστα δρώμενα στη χώρα μας που δεν έχει υποστεί τη φολκλορική απαξίωση άλλων αντίστοιχων εκδηλώσεων.
Το γεγονός αυτό, σε μεγάλο βαθμό, οφείλεται τόσο στη δημιουργικότητα των συμμετεχόντων όσο και στο ότι πραγματοποιείται στην καρδιά του χειμώνα, γεγονός που κρατάει το έθιμο μακριά από τη μαζικοποίηση.
Πηγή: efsyn.gr