Ο τόπος και η σχέση του με τη δημιουργία και τους δημιουργούς βρίσκεται στο επίκεντρο δυο μεγάλων εκθέσεων που θα γίνουν στην Αθήνα και στην Τήνο.
Τόσο η εικαστική δημιουργία όσο και ο κινηματογράφος πρωτίστως απεικόνισαν τις μεγάλες αλλαγές που συντελέστηκαν στη μεταπολεμική Αθήνα. Θέμα που επανέρχεται καθώς η πόλη αλλάζει, με τον όγκο της να αποκτά μεγάλη ρευστότητα σε δομές και χρήσεις και την εικόνα της να μεταμορφώνεται δραματικά ακόμα και μέσα από αναπαλαιώσεις, η Αθήνα αποτέλεσε πάντα πόλο έλξης πολλών και διαφορετικών απεικονίσεων.
Το βίωμα του αστικού ιστού και οι αστικές μεταβολές που συμβαίνουν στη διάρκεια του χρόνου είναι το θέμα της μεγάλης περιοδικής έκθεσης της Εθνικής Πινακοθήκης «Αστικό Βίωμα» στις δεκαετίες 1950 – 1960 – 1970, που θα εγκαινιαστεί τον Ιούνιο και εστιάζει στις εικαστικές τέχνες και τον κινηματογράφο, καταλήγοντας στην εργασία της Ρένας Παπασπύρου «φωτοτυπίες» κι έχοντας συμπεριλάβει τους ομότεχνούς της σε χρονικό εύρος τριών δεκαετιών.
Οι περιπλανήσεις στην πόλη και η ταξινόμηση και κατά μεταφορά «αρχειοθέτηση» του αστικού τοπίου βρίσκεται στον πυρήνα αυτής της ιστορικής ομαδικής έκθεσης Ελλήνων δημιουργών.
Η έκθεση αντιμετωπίζει την πόλη ως εμπειρία, εξετάζει την αστικοποίηση, την ανοικοδόμηση και τη μετανάστευση –εσωτερική και εξωτερική– στο πλαίσιο των ραγδαίων αλλαγών που συνέβησαν μεταπολεμικά στην ελληνική κοινωνία.
Οι καλλιτέχνες συλλαμβάνουν και αναπαριστούν την πόλη όχι μόνο ως δομημένο περιβάλλον που τους εμπεριέχει, αλλά και ως καθημερινό βίωμα, ένα πλαίσιο με το οποίο έρχονται αντιμέτωποι, είτε με όρους αναγνώρισης, ασφάλειας και αποδοχής είτε με όρους ανίχνευσης, διαπραγμάτευσης και σύγκρουσης. Παρατηρούν, καταγράφουν και ερμηνεύουν τις μεταβολές του αστικού τοπίου με ρεαλιστική διάθεση τεκμηρίωσης ή προτιμούν να εξιδανικεύουν το αστικό τοπίο συνοψίζοντάς το σε ένα ελληνοκεντρικό ιδεόγραμμα ειδυλλιακής αστυγραφίας.
Εγκαινιάζοντας την πρακτική της διατομεακότητας, η έκθεση διερευνά τις εκδοχές του αστικού βιώματος στις εικαστικές τέχνες, στις δημοφιλείς ελληνικές ταινίες, καθώς και στον κινηματογράφο κριτικού ρεαλισμού σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Η πόλη θα έρθει σε πρώτο πλάνο και σε συνομιλία με το αστικό βίωμα όχι μόνο των δημιουργών αλλά και των επισκεπτών που θα αναστοχαστούν επάνω στην εμπειρία τους από την πόλη και την εξέλιξή της.
Η επιστροφή του Χαλεπά στην Τήνο
Ο τόπος είναι αυτός που καθόρισε ένα σημαντικό μέρος του έργου του Xαλεπά και ένα μέρος που καταστράφηκε και μένει μέχρι σήμερα άγνωστο. Η Τήνος είναι το νησί του κορυφαίου Έλληνα γλύπτη και τον Ιούνιο, το Τελλόγλειο Ίδρυμα συνεργάζεται με το Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, στο οποίο εκτίθενται μόνιμα 23 γλυπτά, 15 γύψινα προπλάσματα, 3 πήλινα αγαλματάκια και 4 χάλκινα έργα, καθώς και 14 σχέδια με μολύβι του Χαλεπά.
Στη νέα έκθεση θα ενωθούν με τα έργα της Τήνου από την πρώτη περίοδο δημιουργίας τους (1875-1878), έργα της δεύτερης περιόδου που φιλοτέχνησε στην Τήνο. Σε αυτή την έκθεση ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στις δημιουργίες του Χαλεπά στη γενέτειρά του. Η έκθεση αυτών των έργων μας δείχνει καθαρά πόσο δραματικά αλλάζει η γλυπτική του όσο βρίσκεται στο νησί του. Ενώ για τα προηγούμενα χρόνια δεν έχουμε εικόνα των έργων του, από τότε που επιστρέφει από το ψυχιατρείο, μετά τον θάνατο της μητέρας του, το έργο αρχίζει να φαίνεται ξεκάθαρα. Ο κόσμος του νησιού τον αντιμετωπίζει με καχυποψία, ζει τελείως απομονωμένος σε ένα χωριό μαρμαράδων, αλλά δεν έχει ούτε μάρμαρο στη διάθεσή του, ούτε εργαστήριο.
Ωστόσο, την ανάγκη του για να δουλέψει τη διαμορφώνει με τον πηλό που βρίσκεται στη διάθεσή του και το υλικό το εξελίσσει, το πάει στα άκρα, αλλάζει το πλάσιμο και τη δομή και έρχεται κοντά σε εκφράσεις της σύγχρονης τέχνης, μη έχοντας ιδέα από αυτές.
Η έκθεση δανείζεται τον τίτλο από τα λόγια του Πικιώνη «Χαλεπάς-Γλυπτικής μέγιστον μάθημα» και φιλοδοξεί να φωτίσει αυτή την ιδιαίτερη περίοδο του καλλιτεχνικού του βίου.
πηγή: lifo.gr