Οι παραδοσιακές χειροτεχνίες και οι λαϊκές τέχνες της Ελλάδας γεννήθηκαν αρχικά από ανάγκη. Ωστόσο, είναι επίσης αντικείμενα αξιοσημείωτης ομορφιάς. Μια από τις αρχαιότερες τέχνες από την αρχαιότητα που εκτιμάται ακόμη και σήμερα είναι η καλαθοπλεκτική. Κάποτε χρησιμοποιήθηκε από μελισσοκόμους που ήθελαν να φτιάξουν τεχνητές κυψέλες για άγριες μέλισσες, η δεξιοτεχνία της καλαθοπλεκτικής είναι τώρα μια τέχνη που πεθαίνει.
Τα εύκαμπτα αλλά σφιχτά πλεγμένα, αρωματικά καλάθια ιτιάς από καλάμι και λυγαριά που κοσμούν τα τουριστικά καταστήματα στα περισσότερα νησιά είναι μια χαρούμενη υπενθύμιση ότι αυτοί οι ειδικευμένοι τεχνίτες εξακολουθούν να είναι περιζήτητοι. Οι καλαθοπλέκτες εξακολουθούν να είναι γύρω στα νησιά για να επισκευάζουν καρέκλες ταβέρνας και άλλα έπιπλα, καθώς και να πωλούν τα διακοσμητικά και πρακτικά καλάθια τους στους τουρίστες τα καλοκαίρια.
Οι συνταξιούχοι εξακολουθούν να αγαπούν να υφαίνουν καλάθια
Ένας τέτοιος καλαθοπλάκτης είναι ο παππούς Κύριος Αντώνης από το Βώλαξ της Τήνου. Φτιάχνει παραδοσιακά καλαθάκια «από τότε που ήταν δώδεκα χρονών», λέει.
Το χωριό Βωλάξείναι ένα από τα πιο γοητευτικά και γραφικά χωριά του Αιγαίου με την κλασική κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική και τους μυστηριώδεις, ομαλούς γεωγραφικούς βράχους. Το κατάστημά του έχει επισκεφθεί πολλούς περιηγητές κατά τη διάρκεια της εξηνταετούς καριέρας του.
Πώς φτιάχνονται τα παραδοσιακά καλάθια
Αν και δεν χρειάζονται εργαλεία, η κατασκευή ενός παραδοσιακού καλαθιού δεν είναι τόσο εύκολη όσο φαίνεται. Αρχικά, πρέπει να συλλέξετε τα ραβδιά από το δέντρο ιτιά γύρω στα μέσα Ιουλίου έως τα μέσα Σεπτεμβρίου και να τα αφαιρέσετε το εξωτερικό τους στρώμα. Στη συνέχεια τοποθετούνται στον ήλιο για να στεγνώσουν και αργότερα βυθίζονται σε δροσερό νερό για να τους δώσουν ελαστικότητα. Τον Ιανουάριο, το καλάμι είναι συνήθως έτοιμο να συλλεχθεί και οι βλαστοί θα στρίψουν και θα λυγίσουν γύρω από τα ευκίνητα δάχτυλα για την εργασία «πάνω-ένα-κάτω-ένα».
Χρειάζονται δώδεκα ράβδοι λυγαριού σφιχτά τυλιγμένες σε κύκλους για να σχηματιστεί ένας σκελετός. Στη συνέχεια, ο καλαθοπλέκτης τοποθετεί δώδεκα καλάμια στο έδαφος ανοιχτά σε σχηματισμό αστεριών και αρχίζει να πλέκει μέσα από τρεις ράβδους μέχρι περίπου τριάντα εκατοστά ύψος. Λυγίζει τα λυγαριά και τα βάζει σε έναν οδηγό ίδιας διαμέτρου και συνεχίζει το πλέξιμο για άλλα πέντε εκατοστά. Για να δώσει στο καλάθι χρώμα και υφή, υφαίνει με σπασμένα καλάμια για περίπου είκοσι εκατοστά παραπάνω. Όταν γίνει αυτό, κατασκευάζεται ένας τύπος ζώνης για να κάνει το καλάθι πιο ανθεκτικό και στη συνέχεια υφαίνεται άλλη ζώνη είκοσι εκατοστών για να τελειώσει.
Γνωστά παραδοσιακά καλαθοχώρια
Ενώ τα παραδοσιακά καλάθια είναι διαθέσιμα σχεδόν παντού στην Ελλάδα, συγκεκριμένα χωριά όπου η υφαντική θεωρείται χαμένη δεξιότητα είναι η Δρυμαλία και η Κεραμωτή στη Νάξο, τα Ανώγεια της Κρήτης και τα Μέθανα στην Αργολίδα για να αναφέρουμε μερικά. Εδώ φτιάχνουν μικρά καλάθια στρωμένα με φύλλα ελιάς εμποτισμένα με ρετσίνα για να καπνίζουν ψάρια στο μπάρμπεκιου.
Υπάρχει επίσης ένα εξαιρετικό μουσείο καλαθοπλεκτικής στην Κομοτηνή, The Basketry Museum of the Roma, που ειδικεύεται σε λαούς από διάφορες χώρες της Βαλκανικής Χερσονήσου (Ελλάδα, Τουρκία, Βουλγαρία, Αλβανία, Σερβία και άλλες) καθώς και του υπόλοιπου κόσμου.
Ο κάλαθος (ελληνικά: κάλαθος) είναι ένα καλάθι σε μορφή καπέλου για να κρατάτε μαλλί ή φρούτα. Χρησιμοποιήθηκε συχνά στην αρχαία ελληνική τέχνη ως σύμβολο αφθονίας και γονιμότητας.
Πηγή: https://greekreporter.com/ (μετάφραση άρθρου : The Lost Art of Basket Weaving in Greece)